TWEEJAARLIJKSE PRIJS PROF. J. VANDEPITTE 2009
MEDISCH ONDERWIJS IN DE TROPEN
Dr. Toon Bongaerts, Nicaragua
 |
| Donatie van glucantime aan het gezondheidscentrum in Waslala voor bergleprapatiënten (leishmaniasis). Dr. Bongaerts staat uiterst rechts |
 |
|
"Een herstelde TBC patiënt (man rechts van mij). |
 |
| Vergadering met gezondheidspersoneel en TBC patiënten, onder de bomen, ook in het bergdorp Waslala |
 |
| Uitreiking van voedselpakketten aan TBC patiënten op de werelddag van TB de 24ste maart, dit wordt voorafgegaan door een sessie gezondheidsvoorlichting aan patiënten en familieleden |
 |
| Overhandiging van de Prijs Prof. Jozef Vandepitte op 9 oktober 2009 te Leuven |
IN 2009 werd de prijs toegekend aan dr. Toon Bongaerts, alumnus van de KU Leuven. Na zijn promotie in Leuven in 1983 volgde dr. Bongaerts in Antwerpen de opleiding Tropische Geneeskunde en behaalde er een Master in Public Health in 1990. In 1984 vertrok hij als Oxfam coöperant naar Nicaragua. In de daaropvolgende jaren was hij initiatiefnemer van verschillende projecten en stond hij aan het hoofd van verscheidene organisaties in de gezondheidssector.
Gedurende 18 jaar werkte hij voor Oxfam Solidariteit België in Nicaragua in programma’s rond de ontwikkeling van een basisgezondheidszorg waarin de organisatie van een netwerk van sociale apotheken een onderdeel is. Deze apotheken stellen zeer goedkope, generieke geneesmiddelen ter beschikking van de lokale bevolking. In het kader van dit project werd een educatief voorlichtingsprogramma opgestart met informatie voor het rationeel gebruik van medicamenten.
Van 1992 tot 2002 volgde hij de gezondheidsprogramma’s op van Oxfam Solidariteit België in Centraal Amerika. In El Salvador werd een programma opgestart in verband met essentiële medicatie, in Guatemala een programma voor de ontwikkeling van een dorpsgezondheidszorg. In 1997 richtte hij in Nicaragua de lokale NGO Prosalud op die moet waken over de continuïteit en overname van gezondheidsprogramma’s opgestart via Oxfam Solidariteit België.
Dr. Bongaerts was jaren verantwoordelijk voor de navorming van het gezondheidspersoneel in een regio van 100.000 inwoners en dit binnen het kader van een actie van het ministerie van volksgezondheid.
Vanaf 2002 is hij medisch coördinator van de projecten van de Damiaanactie in Nicaragua, Guatemala, Panama, en Brazilië. Deze projecten zijn voornamelijk gericht op de controle van tuberculose en leishmaniasis en sluiten aan bij bestaande nationale programma’s. Hiervoor worden nationale ‘guidelines’ uitgewerkt die verspreid worden via handleidingen, brochures en posters ten gerieve van gezondheidswerkers en de lokale bevolking. De Damiaanactie draagt actief bij tot de redactie en publicatie van dit educatief materiaal.
De laatste twee jaren wordt in Nicaragua intensief gewerkt aan het opstarten en uitwerken van het PAL programma (Practical Approach to Lung Health) in een samenwerkingsverband tussen de ministeries van volksgezondheid en sociale zekerheid, universiteiten en Damiaanactie.
De basis van deze multipele activiteiten is het streven naar een meer sociale en rechtvaardige gezondheidszorg voor iedereen met promotie van de eerstelijnsgezondheidszorg. Daarom was de actie van in het begin gericht op gezondheidszorg op niveau van het dorp met participatie van lokale gezondheidspromotoren. Bij al deze initiatieven staan informatieoverdracht en opbouw van ‘local capacity building’ centraal.
Voor zijn 25-jarige inzet voor een sociale en toegankelijke gezondheidszorg in Nicaragua, met klemtoon op duurzaamheid door vorming van gezondheidspromotoren op alle niveaus, heeft de jury geoordeeld dat dr. Bongaerts perfect beantwoordde aan de doelstellingen van deze Prijs, waarvoor onze beste gelukwensen!
Fons Verdonck
Voorzitter Ontwikkelingssamenwerking
Lees het artikel in de Campuskrant Jaargang 21 nr.02 (21 oktober 2009)